Skończyli mokrą robotę, a teraz dzień bez śmiecenia

Akcja była organizowana już drugi raz przez ekologa i podróżnika Dominika Dobrowolskiego przy wsparciu banku Credit Agricole i spółki leasingowej EFL. Do lokalnych akcji sprzątania i edukacji włączyły się setki organizacji społecznych, gmin, szkół, strażaków, wodniaków, strażników rybackich, wędkarzy oraz lokalne firmy - zgodnie z tegorocznym hasłem #OdraNasŁączy !

To była już druga edycja akcji. W ciągu 10 dni od 28 kwietnia do 7 maja
usunięto z Odry i jej dopływów ponad 145 ton odpadów. Większość to
jednorazowe opakowania: plastikowe i szklane butelki i aluminiowe
puszki, opakowania po alkoholach („małpki”, jednorazowe butelki po
piwie). Na brzegach rzek i w jej nurcie wyławiano także: opony, odpady
samochodowe, śmieci poremontowe (meble) i budowlane (mnóstwo
styropianu), kable, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (monitory,
lodówki … .), ubrania. Były też nietypowe odpady: hulajnogi elektryczne,
rowery, a nawet worek z grosikami. W akcję zaangażowało się ponad 20
tys. wolontariuszek i wolontariuszy z Polski, Czech i Niemiec, m.in. do
lokalnych akcji sprzątania i edukacji włączyły się setki organizacji
społecznych, gmin, szkół, strażaków, wodniaków, strażników rybackich,
wędkarzy oraz lokalne firmy - zgodnie z tegorocznym hasłem #OdraNasŁączy
! Oprócz Odry sprzątane były także jej dopływy, np. Warta, Bóbr, Nysa
Kłodzka, Nysa Łużycka, Pełcznica, Płonia, Bystrzyca, Oława, Widawa …
oraz Zalew Szczeciński.

- Nie tylko Odra tonie w śmieciach. Wszystkie rzeki, lasy, plaże, Bałtyk
pełne są jednorazowych opakowań – mówi Dominik Dobrowolski. Co roku
każdy mieszkaniec Europy produkuje średnio 180 kg odpadów opakowaniowych
(Eurostat 2020) z czego średnio 20–30% to opakowania po napojach. - Jako
konsumenci tylko w Polsce przynosimy ze sklepów ponad 5 mln ton opakowań
rocznie. Według danych Eurostatu do recyklingu w 2020 r. trafiło 55,5%
odpadów, czyli nieco ponad połowa z nich. W Polsce do recyklingu trafia
30% odpadów, a reszta... . Reszta ląduje na składowiskach, w spalarniach
lub w środowisku, w rzekach, w Bałtyku.

- 80% zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego to odpady trafiające z lądu,
które płyną rzekami, przede wszystkim polskimi rzekami. Śmieci w Bałtyku
nie ulegają biodegradacji tylko kumulacji, tworząc razem z organiczną
materią (obumarłymi sinicami i glonami) pustynie siarkowodorowe, gdzie
nie przeżyją żadne organizmy, oprócz bakterii siarkowych – tłumaczy
Dominik Dobrowolski, i dodaje - Problem zaśmiecenia Polski to problem
systemowy oraz kulturowy. Polska wciąż jest w jednym szeregu z Rosją!
Wstyd! Z zanieczyszczeniem rzek i Bałtyku pomagają walczyć systemy
kaucyjne. Działają one w prawie wszystkich krajach nadbałtyckich, oprócz
Obwodu Kaliningradzkiego i Polski. To zaś przekłada się na zatruwanie
Bałtyku. System kaucyjny to 90% skuteczności - tyle bowiem wynosi poziom
odzysku materiałów w krajach, które wprowadziły kaucję na opakowania po
napojach. Niestety wciąż w społeczeństwie jest także przyzwolenie na
zaśmiecanie. Zawsze zaczyna się od pierwszego wyrzuconego przez dziecko
papierka na ziemię, i brak naszej reakcji, a kończy na zaśmieconej
Polsce. Musimy zacząć sprzątanie świata od swoich głów, jak kiedyś
śpiewał Wojciech Młynarski.

Zdjęcia, filmy, relacje z tegorocznych lokalnych Akcji Czysta Odra
dostępne są na stronie: https://www.facebook.com/AkcjaCzystaOdra.
Zachęcamy do bezpłatnego korzystania z materiałów oraz informacji z
obowiązkiem podania źródła.

Przykłady tegorocznych Akcji Czysta Odra 2023:

Wrocław. Inauguracja Akcji Czysta Odra miała miejsce 28 kwietnia we
Wrocławiu na nadodrzańskich łąkach koło ZOO. Ponad pół tysiąca
wrocławianek i wrocławian przyłączyło się do akcji. Wciągu dwóch godzin
uwolniono Odrę od 3 ton śmieci, z których największą część stanowiły
jednorazowe opakowania po napojach (puszki aluminiowe oraz szklane i
plastikowe butelki, przede wszystkim po piwie i alkoholach)! W akcji
wzięły udział wrocławskie szkoły, Centrum Edukacji Ekologicznej
Hydropolis, Fundacja Wroc Ma Moc i Odra Centrum, Stowarzyszenie EKO-UNIA
oraz przedstawiciele różnych firm w tym głównego partnera akcji - Banku
Credit Agricole. Patronami działań zostali Prezydent Wrocławia Jacek
Sutryk oraz Marszałek Dolnego Śląska Cezary Przybylski. Inauguracja
akcji we Wrocławiu idealnie wpisała się w główne hasło akcji
#OdraNasŁączy. Na Dolnym Śląsku wszystkie akcje sprzatania koordynowało
Stowarzyszenie EKO-UNIA .

Szczecin. 2 dni zabawy z magnetyczny Szczecin podczas Akcja Czysta Odra
zaowocowało zebraniem aż 950 kg złomu zebranego z dna Odry, który po
sprzedaniu w skupie zamienił się w 922 zł zł, które zostaną wpłacone
charytatywną na zbiórkę Łukasza Malca:
 https://www.siepomaga.pl/lukasz-mal . Wśród najciekawszych "skarbów"
były m.in.: hulajnoga elektryczna, taczka, sejf, woreczek grosików,
rowery dwa, deskorolka, siekiera, tłok od silnikowego statku i kilof . W
Szczecinie oraz na Pomorzu Zachodnim wszystkie akcje koordynowało
Stowarzyszenie Wywrotka.

Akcja Czysta Odra 2023 była zarządzana przez regionalnych koordynatorów:
Dominik Dobrowolski koordynował akcje od granicy z Czechami do Opola;
Stowarzyszenie EKO-UNIA koordynowało akcje na odcinku od Opola do Nowej
Soli; KPWK ( Krośnieńskie Przedsiębiorstwo Wodociągowo) koordynowało
akcje na odcinku od Nowej Soli do Słubic,; Stowarzyszenie Wywrotka
koordynowało akcje od Słubic do Świnoujścia.

Skąd pomysł na Akcję Czysta Odra. Dominik Dobrowolski, wrocławski ekolog
i podróżnik od wielu lat organizuje w Polsce akcje na rzecz ochrony rzek
przed zaśmieceniem. Za swoją pracę społeczną w roku 2022 został
wyróżniony tytułem Społecznika Roku Newsweek Polska. Wspólnie z
przyjaciółmi postanowił zadbać o wyjątkową rzekę, bo łączącą trzy
państwa: Czechy, Polskę i Niemcy. Na przełomie kwietnia i maja 2022
przeprowadził razem z lokalnymi organizacjami i 15 tys. wolontariuszek i
wolontariuszy pierwszą akcję sprzątania Odry od jej źródeł do Bałtyku.
Tak wyglądała pierwsza edycja akcji w 2022:
 https://www.youtube.com/watch?v=5kydkhK7OM4. W tym zakończyła się
sukcesem druga edycja Akcji Czysta Odra. Akcja będzie kontynuowana.