Lawina protestów i skarg dotyczących Czystego Powietrza. Smog wpływa na zdrowie oraz zgony

A to – jak czytamy na stronie RPO  – „stawia uczestników programu w sytuacji, w której po zrealizowaniu inwestycji są pozbawieni możliwości uruchomienia procedury uzyskania wsparcia finansowego co najmniej na kilka tygodni, jeśli nie miesięcy”.

Trzeba było zatrzymać program, żeby wprowadzić zmiany

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) – przypomnijmy – wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków do programu Czyste Powietrze pod koniec listopada. 

Powodem – jak wyjaśniała Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska – było wprowadzenie do programu koniecznych zmian, które go uszczelnią. Bez przerwy w działaniu nie da się tego zrobić.

W grudniu NFOŚiGW poinformował, że składa zawiadomienie do prokuratury w sprawie kilku firm. Powód? Uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw. Podejrzane umowy opiewają na ok. 600 mln zł.

Nabór wniosków ruszy ponownie 31 marca 2025 r.

Lista pytań rzecznika praw obywatelskich do NFOŚiGW

Ta decyzja NFOŚiGW spowodowała lawinę protestów i skarg, które trafiły także do Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Dlatego RPO poprosił Fundusz o wyjaśnienie powodów wstrzymania programu Czyste Powietrze.

Przedstawiciel Biura RPO poprosił o przedstawienie powodów „tak nagłego wstrzymania naboru wniosków”. I wyjaśnienie, dlaczego niemożliwe było „wprowadzenie modyfikacji w Czystym Powietrzu, będących wynikiem trwającego, jak wynika z podawanych przez Fundusz informacji, od kilku miesięcy przeglądu Programu – bez czasowego wstrzymania naboru wniosków”. 

Powietrze nadal truje i wpływa na zdrowie oraz zgony

Program Czyste Powietrze został zatrzymany, ale SmogLab zauważa, że Polska nadal boryka się z problemem smogu, mając około 2,5 miliona starych pieców do wymiany. Europejska Agencja Środowiskowa informuje, że prawie połowa europejskich miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu znajduje się w Polsce. 

Wciąż trudności sprawia finansowanie programu Ciepłe Powietrze, który ma na celu wymianę 3 milionów starych pieców węglowych do 2030 roku. Aby osiągnąć ten cel, tygodniowa liczba wniosków powinna przekraczać 8000, ale obecnie nie jest to realizowane.