Wyniki sondażu IBRiS, przeprowadzonego na zlecenie „Rzeczpospolitej”, to najlepsze potwierdzenie, że Polacy coraz bardziej dystansują się wobec sądu i Trybunału Konstytucyjnego.
Sądom nie ufa ponad połowa uczestników badania
Ponad połowa ankietowanych – 57 proc. – deklaruje brak zaufania do sądów. Z tej grupy blisko jedna czwarta „zdecydowanie nie ufa” tym instytucjom.
Ufa im natomiast 36,1 proc. respondentów. Najwyższą ocenę – „zdecydowanie ufam” – daje sądom zaledwie 2,3 proc. badanych.
To najgorsze wyniki w historii pomiarów, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że jeszcze rok temu wielu Polaków dawało sądom większy kredyty zaufania.
Nieco lepiej wypada w tym badaniu Trybunał Konstytucyjny, ale i jego sytuacja również budzi niepokój. Zaufanie do TK utrzymuje się na poziomie około 30,3 proc., lecz odsetek osób, które mówią, że „zdecydowanie ufają” Trybunałowi, spadł z 6,6 do 5,5 proc. W tym samym czasie zdecydowana nieufność wzrosła z 49,7 do 54,5 proc.
Prokuratura także odnotowała spadek zaufania, który spadł z około 40 do około 37,4 proc.
Gorszące sceny podczas obrad Trybunału Stanu
W ocenie ekspertów stoi za tym kilka przyczyn. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, w rozmowie z „Rzeczpospolitą” wskazuje, że kluczowe są rozstrzyganie sporów i ściganie przestępstw, ważne czynni życia społecznego.
– Zaufanie do instytucji powołanych do ścigania, wymierzenia sprawiedliwości i rozstrzygania konfliktów ma kluczowe znaczenie dla aprobaty sposobu, w jakim się to odbywa – powiedział
Z kolei Krystian Markiewicz, były prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, interpretuje wyniki sondażu jako przejaw szerszego kryzysu instytucji publicznych.
– To jest taka czerwona kartka pokazana wszystkim, zarówno sędziom, jak i przedstawicielom świata polityki.Nie dziwię się, że Polacy mają złe zdanie o sądach, ale jakie mają mieć, kiedy widzą takie sceny, jakie ostatnio miały miejsce np. podczas obrad Trybunału Stanu – skomentował w rozmowie z Rz.
Do tego dochodzą czynniki długofalowe: częste zmiany ustaw dotyczących sądownictwa, przeciągające się procesy, przypadki ujawniania nieprawidłowości czy zarzutów o wpływy polityczne. To wszystko nakłada się na obraz wymiaru sprawiedliwości jako instytucji niestabilnej i słabo chronionej przed naciskami zewnętrznymi.
PiS zmienił i popsuł
To podczas rządów Prawa i Sprawiedliwości doszło do znacznego upolitycznienia sadów, prokuratury i Trybunału Konstytucyjnego. Przyczynił się do tego też były prezydent Andrzej Duda. Teraz mamy tego skutki.
Odkąd jednak stery w TK. objęła wybrana na sędziego trybunału głosami posłów Zjednoczonej Prawicy Julia Przyłębska, jego wydajność oraz autorytet znacząco się zmniejszyły.
Od 2016 r. uchwalono nową ustawę – Prawo o prokuraturze, która miała uzdrowić ten organ i usprawnić jego funkcjonowanie. Skutek - prokuratura została upolityczniona i ęcznie sterowana.
Ostatnie lata rządów PiS to dwie wielkie reformy procedur cywilnej (właściwa z 2019 r. i naprawiająca własne błędy z 2023 r.). Sądy działają wolniej i wiadomo jak ocenia je społeczeństwo. Sądy miały orzekać w sposób bardziej obiektywny, nienarażone na jakąkolwiek formę nacisku, a sędziowie mieli stać się bardziej niezawiśli i bezstronni. Te obietnice nie zostały spełnione.
Już poprzedni resort Koalicji Obywatelskiej za czasów Adama Bodnara miał już projekty, które pozwolą rozwiązać kwestię tzw. neosędziów. Ani poprzedni prezydent , ani obecny nie są nim zaintesowani. Grozi nam kompletny paraliż.
Napisz komentarz
Komentarze