Rondo im. Stanisława Rzeszowskiego uroczyście otwarte w słońcu i deszczu [FILM, FOTO]

Stanisław Rzeszowski był nie tylko świadkiem burzliwych wydarzeń historycznych, ale także ich uczestnikiem. Jego życie pełne było wyzwań, wyborów i niebezpieczeństw, a jednocześnie poświęcenia dla innych oraz szerzenia regionalizmu. W tych czasach oznaczało to budowanie polskości na tych ziemiach.  

Dzięki jego działalności wiele osób w Gryfinie (i nie tylko) czerpało nadzieję, siłę i uczyło się kochać swoją małą ojczyznę. Teraz, dzięki hołdowi w postaci ronda nazwanego jego imieniem, pamięć o Stanisławie Rzeszowskim na zawsze pozostanie żywa w sercach mieszkańców Gryfina.

Dziś 28 maja 2025 r., z okazji uroczystości otwarcia ronda w Gryfinie, które zostało nazwane imieniem Stanisława Rzeszowskiego, warto przyjrzeć się bliżej życiu i działalności tego niezwykłego człowieka. Sylwetka Rzeszowskiego jest dość trudna do krótkiego streszczenia, ponieważ był człowiekiem o rozległych zainteresowaniach, historykiem, ale również pasjonatem legend. 

Z Kijowa do Warszawy

Stanisław Rzeszowski urodził się 24 kwietnia 1920 roku na Kijowszczyźnie, w niewielkim Tetyjowie. Jednak ze względu na pracę ojca, Fabiana Rzeszowskiego, założyciela Banku Ludowego w Gryfinie, często zmieniał miejsce zamieszkania. Przed wybuchem wojny pracował jako pomoc biurowa, m.in. w warszawskich zakładach przemysłowych Avia.

Po wybuchu wojny Rzeszowski znalazł zatrudnienie w Zakładach Wodnych i Kanalizacyjnych oraz Zakładach Oczyszczania Miasta, gdzie pełnił różne funkcje. Zaangażowany był także w ruch oporu. Schwytany podczas jednej z łapanek, był więziony na Pawiaku, skąd udało mu się uciec. Znajdując się w Puszczy Kozienickiej, był jednym z założycieli oddziału partyzanckiego AK. Po wojnie pracował jako nauczyciel, najpierw na tajnych kompletach, a potem już legalnie.

Na Pomorzu Zachodnim

Przy opisie postaci Stanisława Rzeszowskiego należy zauważyć, że jest ona dość wymagająca. W latach 40. przeniósł się do województwa szczecińskiego, gdzie spędził dziewięć lat w Nowogardzie oraz dłuższy czas w Gryfinie. Lokalne władze zdecydowały się uhonorować tego regionalnego historyka poprzez nazwanie ronda jego imieniem. To rondo znajduje się w strategicznym miejscu, obok dworca kolejowego i autobusowego, co świadczy o znaczeniu postaci Stanisława Rzeszowskiego dla miasta. Przybył do Nowogardu w 1951 roku, zostając kierownikiem szkoły dla pracujących. Jego zaangażowanie w organizacjach edukacyjnych i zainteresowania historyczne, takie jak Związek Zawodowy Nauczycielstwa Polskiego czy Polskie Towarzystwo Turystyki Krajoznawczej, pozostawały ważne dla niego do czasu przeprowadzki do Szczecina w 1960 roku. W Nowogardzie spotkał również swoją przyszłą żonę, Marzennę Rogoża-Barycką, równie interesującą postać, jak on sam.

Jak sam o sobie pisał w latach 1955-1960 wydał 21 opracowań krajoznawczych, historycznych, geograficznych i etnograficznych o Pomorzu Zachodnim.

Co robił w Gryfinie?

Rzeszowski w Gryfinie zamieszkał z synem i drugą żoną Zofią, swoimi rodzicami. Ich mieszkanie znajdowało się na parterze przy ul. Targowej, naprzeciwko Zakładów Energetycznych w Gryfinie i obok Spółdzielni Rybackiej „Regalica”.  Rzeszowski spędził ponad 20 lat w tym mieście, poświęcając się pracy. Pracował jako nauczyciel w Technikum Ekonomicznym od 1965 r. Był również aktywny społecznie, pełniąc funkcję bibliotekarza i reżysera zespołu teatralnego. Szkolne osiągnięcia Rzeszowskiego najlepiej opisują jego uczniowie, którzy podkreślają, że nauczył ich spojrzeć szerzej na świat, dostrzegając piękno nawet w najmniejszych detalach. Jego oddanie szkole i uczniom było widoczne w każdym działaniu, prowadził bibliotekę, zakładał harcerstwo i organizował liczne wydarzenia kulturalne. Jego życie niemalże w całości kręciło się wokół szkoły, gdzie przeprowadzał próby teatralne i organizował wystawy oraz wycieczki dla uczniów.

To miejsce było dla nich domem na całe życie, a po ich śmierci wszyscy zostali pochowani na cmentarzu w Gryfinie.

Z uroczystości do przecięcia wstęgi na pl. Stanisława Rzeszowskiego (ze względów organizacyjnych musiało to trwać 15 minut (chodzi o nie tworzenie dużych korków):