Czym jest Kindergeld i komu przysługuje niemiecki zasiłek rodzinny?
Kindergeld to niemiecki zasiłek rodzinny wypłacany przez urząd Familienkasse. Jest on formą pomocy państwa dla rodzin wychowujących dzieci. W odróżnieniu od wielu innych świadczeń, zasiłek Kindergeld nie jest uzależniony od wysokości dochodu rodziców. Oznacza to, że każda osoba spełniająca wymagania prawne może go otrzymać – zarówno rodziny o niskich, jak i wysokich zarobkach.
Zasiłek rodzinny Kindergeld przysługuje:
- rodzicom biologicznym,
- rodzicom adopcyjnym,
- pasierbom i dzieciom przysposobionym,
- dzieciom w rodzinach patchworkowych.
Warunkiem jest, aby dzieci należały do wspólnego gospodarstwa domowego osoby wnioskującej.
Kindergeld przysługuje do 18 roku życia dziecka. Jeżeli jednak dziecko kontynuuje naukę – np. w szkole średniej, na uczelni czy odbywa praktyki – świadczenie może być wypłacane do ukończenia 25 roku życia.
Kindergeld w 2025 - ile wynosi?
Od stycznia 2025 roku wysokość Kindergeld została ujednolicona. Każde dziecko w rodzinie – niezależnie od kolejności – uprawnia rodzica do otrzymywania na nie 255 euro miesięcznie.
A ile będzie wynosić zasiłek przy większej ilości dzieci? Obliczenia są proste:
- jedno dziecko – 255 €,
- dwoje dzieci – 510 €,
- troje dzieci – 765 €,
- każde kolejne – dodatkowe 255 €.
Wcześniejsze stawki zasiłku były zróżnicowane (np. w 2024 roku na pierwsze i drugie dziecko otrzymać można było 250 € a na trzecie – 260 €), ale reforma sprawiła, że rodzice nie muszą już liczyć różnic. Obecnie każde dziecko traktowane jest równo.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać Kindergeld?
Aby uzyskać świadczenie Kindergeld, trzeba spełnić kilka warunków:
- Jeden z rodziców dzieci musi:
- posiadać legalne zatrudnienie u niemieckiego pracodawcy, lub
- prowadzić działalność na terenie Niemiec, lub
- pobierać niemieckie świadczenia, lub
- posiadać status osoby podlegającej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (unbeschränkte Steuerpflicht).
- Dziecko musi znajdować się pod opieką osoby składającej wniosek.
- Dziecko mające więcej niż 18 lat musi aktywnie się uczyć.
- Dziecko nie może mieć więcej niż 25 lat (chyba że została zgłoszona jego znaczna niepełnosprawność).
Prawo do Kindergeld mają również osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld I) a także pracownicy transgraniczni – np. Polacy mieszkający w Polsce, a wykonujący pracę w Niemczech.
Wniosek o Kindergeld 2025 – jak złożyć i gdzie wysłać dokumenty?
Wniosek o Kindergeld składa się zazwyczaj w formie papierowej. Podstawowe formularze, z których należy skorzystać to druk KG1 (Antrag auf Kindergeld) będący głównym wnioskiem, Anlage Kind, czyli arkusz przeznaczony na dane dotyczące dziecka oraz KG51 (Anlage Ausland) – załącznik dla rodzin transgranicznych. Szczegółowo wypełnione dokumenty należy przesłać pocztą do odpowiedniego oddziału Familienkasse. Wnioski Polaków obsługuje Familienkasse Sachsen w Chemnitz.
Istnieje również możliwość złożenia wniosku z pomocą doświadczonych specjalistów. W praktyce wielu Polaków korzysta z usług wyspecjalizowanych biur doradczych, aby uniknąć błędów przy wypełnianiu wniosku o przyznanie zasiłku rodzinnego z Niemiec. Jedną z takich firm jest TimeTax, oferująca Kindergeld wniosek online.
Jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania zasiłku?
Jeżeli starasz się złożyć wniosek do Familienkasse aby uzyskać Kindergeld na dziecko, pamiętaj aby dołączyć:
- akty urodzenia dzieci,
- akt małżeństwa (jeśli dotyczy),
- potwierdzenie meldunku wnioskodawcy z dziećmi,
- dowody tożsamości rodziców i dzieci,
- potwierdzenia numerów podatkowych,
- zaświadczenie od pracodawcy (Bescheinigung des Arbeitgebers),
- zaświadczenie o nauce, po ukończeniu przez dziecko 18 roku życia,
- decyzję o przyznaniu lub odmowie polskich świadczeń (np. 500 plus, zasiłki rodzinne, itp.).
Kindergeld w Niemczech w 2025 – kiedy wypłata zasiłku na konto?
Kindergeld wypłacany jest co miesiąc, a termin zależy od ostatniej cyfry numeru Kindergeld (Kindergeldnummer). Warto się jej przyjrzeć, aby dowiedzieć się kiedy kasa świadczeń rodzinnych będzie wypłacać Tobie zasiłek na dziecko. Jeżeli ostatnia cyfra to 0 lub 1 – wypłata powinna do Ciebie trafić w pierwszym tygodniu miesiąca. Kiedy ostatnią cyfrą jest między 2 a 7 – będziesz otrzymywać Kindergeld w drugim lub trzecim tygodniu. Pod koniec miesiąca, w okolicach czwartego tygodnia pobierać Kindergeld będą rodzice, którym przyznano liczbę 8 i 9 po złożonym wniosku o zasiłek na dziecko w Niemczech.
Dzięki temu systemowi wypłaty są równomiernie rozłożone. Każdy kto ubiega się o Kindergeld ma losowo przyporządkowywaną ostania liczbę Kindergeldnummer-u.
Kindergeld a polskie świadczenia rodzinne – jak działa koordynacja?
Jeżeli rodzina pobiera w Polsce świadczenia rodzinne, np. 800+ lub inne, niemieckie urzędy uwzględnią to przy obliczaniu kwoty wypłaty. Najważniejsze, aby zgłosić ten fakt przy wnioskowaniu o Kindergeld. W praktyce oznacza to, że:
- jeśli którykolwiek z rodziców ma w Polsce odprowadzane składki rentowo - emerytalne (gdyż na przykład pracuje, pobiera świadczenie dla bezrobotnych czy ma opłacany KRSU) - Kindergeld zostanie pomniejszony o polskie świadczenia,
- jeśli żaden z rodziców w Polsce nie ma odprowadzanych składek rentowo - emerytalnych, zasiłek Kindergeld przysługuje w pełnej wysokości.
Jeżeli Twoje dzieci są pełnoletnie - nie przysługuje na nie w Polsce 800+. Wówczas możesz starać się o Kindergeld bez pomniejszania jego wysokości.
Najczęstsze problemy i powody odmowy przyznania Kindergeld
Odmowa przyznania świadczenia może nastąpić, gdy w Twoim wniosku na zasiłek zabraknie wymaganych dokumentów lub informacji, albo kiedy osoba pracująca w Niemczech nie posiada nieograniczonego obowiązku podatkowego lub odprowadzanych w Niemczech wymaganych składek. Rodzice powinni pamiętać, że każdy błąd we wniosku może spowodować długie opóźnienia. Częstą przyczyną są także braki formalne, np. brak podpisu, nie dołączone zaświadczenie od pracodawcy czy nieaktualne formularze.
Odwołanie od decyzji Familienkasse – jak je skutecznie złożyć?
Jeśli po złożeniu wniosku o Kindergeld Familienkasse odmówi wypłaty świadczenia, przysługuje Ci prawo do odwołania (Einspruch) od niekorzystnej decyzji. Trzeba je złożyć w ciągu 30 dni od wystawienia niemieckich dokumentów, dlatego czas odgrywa w tym przypadku kluczową rolę. W odwołaniu należy uzupełnić brakujące dokumenty, wyjaśnić nieścisłości a także udzielić obszernych wyjaśnień.
Odwołanie od Kindergeld można złożyć również w sytuacji, jeżeli wypłata zasiłku nie odbywa się w poprawnej kwocie lub nie przyznano go za wszystkie uprawnione miesiące. Pamiętajmy, że obecnie o zasiłek Kindergeld można się ubiegać do 6 miesięcy wstecz od daty złożenia wniosku (pod warunkiem, że w danych miesiącach spełnione były warunki umożliwiające uzyskanie świadczenia).
Procedura odwołania może być skomplikowana i wymagać zaawansowanej znajomości języka niemieckiego oraz europejskich przepisów dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Z tego powodu warto zlecić ją specjalistom, którzy sprawdzą czy wypłacany jest Kindergeld i ewentualnie w jakiej wysokości, który z rodziców posiada prawo do świadczenia Kindergeld oraz postarają się uzyskać pełną kwotę Kindergeld, o ile w danym przypadku jest to możliwe.
Praktyczne wskazówki dla Polaków pracujących w Niemczech
Planujesz składać wniosek o zasiłek z Niemiec? Jeżeli dziecko mieszka z jednym z rodziców i spełniasz pozostałe warunki przyznania zasiłku rodzinnego Kindergeld, uzyskanie pozytywnej decyzji nie musi być trudne. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę starając się o Kindergeld w Polsce.
- Zawsze składaj kompletny wniosek – brak dokumentu to najczęstszy powód odmowy.
- Kontroluj status sprawy – jeżeli po 12 tygodniach nie uzyskałeś decyzji lub jakiegokolwiek pisma - skontaktuj się z Familienkasse by zapytać o świadczenie Kindergeld w Niemczech.
- Przechowuj kopie dokumentów – zachowaj kopię potwierdzeń wysyłki, kopię całego wniosku, a także kopię wszystkich wymaganych dokumentów. Urząd często pyta o dokumenty za okres wsteczny.
- Unikaj opóźnień – na wszystkie pisma odpowiadaj z zachowaniem wyznaczonego terminu.
- Pamiętaj o koordynacji z Polską – jeśli posiadasz prawo do 800+ lub innych świadczeń, zgłoś to we wniosku o zasiłek rodzinny, aby uniknąć zwrotu nadpłaconych kwot.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
Miej na uwadze najważniejsze kwestie, składając wniosek o zasiłek rodzinny z Niemiec:
- Prawo do zasiłku Kindergeld należy się osobom pracującym lub pobierającym świadczenia w Niemczech i podlegającym tamtejszemu systemowi podatkowemu.
- Świadczenie przysługuje na dzieci do 18 roku życia, a jeżeli się uczą - do 25 roku życia. Dzieci niepełnosprawne mogą pobierać Kindergeld nawet dłużej.
- 255 euro miesięcznie - tyle wynosi Kindergeld na jedno dziecko. Przy większej ilości kwotę wystarczy pomnożyć przez ilość pociech.
- Decyzja o przyznaniu Kindergeld powinna do Ciebie dotrzeć w przeciągu 12 tygodni od wpłynięcia do Familienkasse. Jeżeli tak się nie stanie - interweniuj.
- Świadczenie Kindergeld będzie wypłacane zgodnie z ostatnią cyfrą Kinderglednummer-u.
- Twój Kindergeld zostanie pomniejszony o kwotę polskich świadczeń, jeżeli masz do nich prawo i którykolwiek z rodziców ma w Polsce odprowadzane składki rentowo emerytalne.
- W 2025 roku w Niemczech Kindergeld można pobierać za maksymalnie 6 miesięcy wstecz od daty wpłynięcia wniosku - staraj się o zasiłek tak szybko, jak tylko jest to możliwe.
- Specjalistyczne firmy jak TimeTax pomagają w uzyskaniu świadczenia i odpowiedziach na pisma - nie musisz znać przepisów, ani języka niemieckiego. Złóż o Kindergeld wniosek online łatwo i bezpiecznie.
- W razie odmowy przysługuje prawo do odwołania, na które jest krótki termin
